Nietoperze w domu: 10 sposobów jak pozbyć się nietoperzy

Nietoperze chociaż są jednym z najskuteczniejszych sposobów na kontrolowanie populacji latających owadów, nie zawsze są mile widzianymi gośćmi na naszym strychu czy poddaszu. Ich odchody mogą powodować realne uszkodzenia drewna, wypełniać przestrzeń bardzo nieprzyjemnym odorem swoich odchodów i moczu, a nawet wpływać na rozwijanie niektórych grzybów, które mogą powodować problemy z oddychaniem. Do tego ich obecność i charakterystyczne, nocne dźwięki w naszym domowym zaciszu, mogą bardzo skutecznie powodować ciarki na plecach.

Jak odstraszyć nietoperze i trzymać je z dala od naszego strychu czy poddasza?

Wszystkie nietoperze w Polsce objęte są ścisłą ochroną gatunkową. Czyli krótko mówiąc, powinniśmy dołożyć wszelkich starań, aby chronić je przed wpływem czynników zewnętrznych i dbać o to, aby nie ingerować w ich naturalne funkcjonowanie.

Właśnie dlatego przygotowaliśmy 10 konkretnych metod na nietoperze, które pozwolą w niezagrażający im sposób, pomóc nam się ich pozbyć i zapobiegać gniazdowaniu w naszym domu.

1. W pierwszej kolejności przeprowadź inspekcję swojego domu 

W naturalnym środowisku nietoperze gniazdują we wszelkich rodzajach jaskiń, dziupli i szczelin, które dają im ciemną, bezpieczną przestrzeń i ochronę przed drapieżnikami. Z tego względu bardzo łatwo zrozumieć, dlaczego tak często możemy zauważyć nietoperze na strychu, w kominie czy w pęknięciach ścian lub w elewacji.

Właśnie z tego powodu w pierwszym kroku musimy znaleźć wszystkie możliwe punkty wejścia, przez które nietoperze dostają się do naszego domu. Szczególną uwagę musimy zwrócić na wszystkie dziury, szczeliny, brakujące gonty lub dachówki, ubytki w podbitce lub szczeliny między wykończeniem a ścianą. Wszystkie takie pozornie wyglądające otwory mogą stanowić doskonałe przejście dla nietoperzy, które dodatkowo będą odgradzać je od zewnętrznych drapieżników. 

Poszukiwanie takich wejść powinniśmy przeprowadzić w ciepły i pogodny, najlepiej letni wieczór, tuż przed zmierzchem, ponieważ wtedy nietoperze wykazują największą aktywność i będzie najłatwiej zobaczyć, którędy się poruszają. Dodatkowo warto zwrócić uwagę na wszelkie tłuste, brązowe plamy w okolicach ewentualnych szczelin, które mogą być pozostałością po nietoperzych odchodach. 

2. Zastosuj specjalną siatkę na nietoperze (lub zwykłą pcv)

Siatka przeciw nietoperzom to doskonała metoda prewencyjna, która stanowią fizyczną barierę uniemożliwiającą zwierzęciu przedostanie się do środka naszego domu. Wystarczy zakupić siatkę metalową lub prostą plastikową pcv o gęstości około 6mm, którą odpowiednio przytniemy. Tak przygotowaną barierę, musimy zamontować na całej szerokości otworu i wykorzystamy ją jako zabezpieczenie potencjalnych miejsc wlotowych, które odkryliśmy przechodząc przez pierwszy punkt. 

Siatka PCV 6mm dostępna jest w sprzedaży na Allegro (wystarczy kliknąć w grafikę lub TUTAJ)

Aby taka siatka była rzeczywiście skuteczna, musimy zakryć nią wszystkie odkryte miejsca i pozostawić w miejscu wlotowym nietoperzy na co najmniej 2 tygodnie. Taki okres jest zazwyczaj wystarczający, aby zniechęcić nieproszonych gości do kolejnych prób przedostania się do środka. 

UWAGA OD REDAKCJI

Musimy zwrócić uwagę, aby przed zabezpieczeniem takich otworów, upewnić się, że w norze nie znajduje się żaden żywy nietoperz. Zamknięcie zwierzęcia w środku, będzie dla niego gwarantowaną karą śmierci, której musimy obligatoryjnie i bezwzględnie unikać. Naszym celem jest jedynie uniemożliwić zwierzętom powrót do swojego gniazda, nie robienie im krzywdy.

3. Spróbuj zwabić zwierzęta do do domku dla nietoperzy

Domek dla nietoperzy to świetne rozwiązanie, które ma na celu stworzyć nietoperzom środowisko zastępcze. Dzięki takim budkom, zamiast całkowicie pozbywać się nietoperzy z naszej posiadłości, możemy zapewnić im schronienie w bardziej odpowiadających nam warunkach.

Aby skutecznie przyciągnąć nietoperze do nowego schronienia koniecznie będziemy musieli pamiętać o kilku elementach.

Przede wszystkim wciąż konieczne może okazać się zabezpieczenie naszego domu, które opisaliśmy w punktach 1 i 2, niestety nietoperze same z siebie nie zdecydują się przenieść swojego gniazda z wygodnego poddasza czy strychu. 

Dodatkowo musimy pamiętać, że taka budka powinna posiadać odpowiednie rozmiary – szerokość samej konstrukcji i otworu wlotowego powinna wynosić od 12 do 50 cm, a odstęp między frontem i tylną ścianką od 2 do 12 cm, co pozwoli zwierzakom komfortowo z niej korzystać. Ostatecznie prawidłowo wykonana skrzyneczka powinna być zabezpieczona przed deszczem i umieszczona najlepiej (w miarę możliwości) na południowej stronie budynku lub drzewa w ogodzie, na wysokości około 3 do 4 metrów.

Budka lęgowa dla nietoperzy jest dostępna na Allegro (wystarczy kliknąć w grafikę lub TUTAJ)

Dzięki odpowiedniemu schronieniu zapewnimy naszym latającym gościom komfortową swobodę i ochronę przed warunkami atmosferycznymi, które mogą utrudniać im okres lęgowy. Dlaczego warto rozważyć zainstalowanie osobnego domku dla tych zwierząt? Nietoperze stanowią ważny element regulowania środowiska i są naturalnym środkiem owadobójczym. Pojedynczy osobnik może w ciągu jednej nocy schwytać nawet kilka tysięcy komarów i innych niechcianych insektów.

4. Zredukuj źródło ich pożywienia

Jak bywa w przypadku wszystkich nieproszonych zwierząt na naszej posiadłości, tak i nietoperze od swojego schronienia oczekują przede wszystkim odpowiednich warunków rozrodczych, bezpieczeństwa od drapieżników i dostępności do pożywienia.

W Polsce wszystkie gatunki nietoperzy żerują na owadach, ich łupem padają przede wszystkim komary, ćmy, mrówki i chrząszcze. Oczywiście nie jesteśmy w stanie pozbyć się ich wszystkich, aczkolwiek możemy podjąć kilka kroków, aby ograniczyć liczebność owadów:

• pozbądźmy się części roślin atrakcyjnych dla owadów – niektóre z nich swoim zapachem przyciągają ćmy, motyle i inne insekty, możemy ograniczyć liczebność wiesiołków, cykorii, lawendy czy wierzbownicy, 
• zrezygnujmy ze zbiornika wodnego w tym sezonie – wszystkie oczka wodne czy ogrodowe fontanny są idealnym miejscem dla wylęgania wszelkich owadów, z tego powodu powinniśmy chociaż tymczasowo ograniczyć ich obecność w naszym ogrodzie, a ewentualne podlewanie roślin przeprowadzać z samego rana,
• zabierzmy nocne światła z ogrodu – wszystkie lampy i inne świecące ozdoby bardzo mocno przyciągają insekty w nocy, takie skupiska są idealnym miejscem żerowania dla nietoperzy, które w jednym miejscu mogą zapełnić większość swojego nocnego zapotrzebowania,
• w ostateczności możemy zastosować dowolny, rozpylany środek owadobójczy – jednak ze względu na zdrowie nietoperzy i ogólną kondycję środowiska w otoczeniu naszego ogrodu, nie rekomendujemy tego rozwiązania, dużo lepszym pomysłem będzie przeniesienie nietoperzy do budki lęgowej, które opisaliśmy w punkcie 3.

5. Zastosuj odstraszacze dźwiękowe

Nietoperze poruszają się, polegając na swoim słuchu i wykorzystując zjawisko echolokacji. Zwierzęta te emitują ultradźwięki, które są niesłyszalne dla ludzkiego ucha, a następnie są odbijane od powierzchni i wracają do ich uszu, tworząc swojego rodzaju wizualizację mapy dźwiękowej.

Możemy wykorzystać tę zdolność i pozbyć się nietoperzy, wykorzystując specjalne odstraszacze dźwiękowe na nietoperze, które emitują dźwięki o częstotliwości podobnej do tych wytwarzanych przez te zwierzęta. Emitowane ultradźwięki skutecznie mogą zdezorientować naszych nieproszonych gości i odstraszyć ich z aktualnego miejsca żerowania oraz gniazdowania.

Odstraszasz na nietoperze jest dostępny na Allegro (wystarczy kliknąć w grafikę lub TUTAJ)

Taki odstraszacz wystarczy podłączyć do gniazdka i umieścić w pomieszczeniu, w którym schronienie znalazły nietoperze. Tutaj musimy pamiętać, że częstotliwości skuteczne w pozbywaniu się nietoperzy mogą być słyszalne (i również powodować niekomfortowe uczucie) przez inne domowe zwierzęta takie jak psy czy koty, a czasem i przez ludzi z bardziej wrażliwym słuchem.

6. Wykorzystaj zapachy, które będą odstraszać nietoperze

Jak większość zwierząt obdarzonych zmysłem węchu, nietoperze nie lubią szczególnie silnych lub ostrych zapachów. Niektóre z nich mogą skutecznie zostać wykorzystane, aby wspomóc odstraszanie i trzymać zwierzęta na dystans. Zapachy, których nie lubią nietoperze do przede wszystkim:

• mentol – posiada bardzo mocny, charakterystyczny aromat, który skutecznie może wpływać na odstraszanie nietoperzy. Aby wykorzystać mentol, najłatwiej będzie zakupić olejek mentolowy i rozrobić go z wodą. Zazwyczaj wystarczy około 10-15 kropelek mentolu na litr wody. Taki pojemnik z wodą należy następnie umieścić w miejscu, w którym zauważyliśmy największą aktywność nietoperzy. 
• fenol – kolejna z substancji o charakterystycznym zapachu, który wydaje się wyraźnie wpływać na zniechęcanie nietoperzy. Zazwyczaj zaleca się, aby rozpuścić fenol w wodzie i takim roztworem spryskać obszary, w których przebywają nietoperze.
• cynamon – to przyprawa, której zapach wydaje się wpływać równie mocno na nietoperze jak dwóch poprzednich. Aby wykorzystać właściwości cynamonu, najłatwiej będzie wymieszać jego sproszkowaną formę z ciepłą wodą, a następnie przy użyciu zwykłego spryskiwacza popsikać narażone miejsca.

Oczywiście musimy pamiętać o tym, aby odstraszanie zapachami powtarzać tak regularnie jak tylko się da. Pozostawione same sobie, aromaty będą się rozmywać, przez co będą coraz mniej skutecznie odstraszać nieproszonych gości. Dodatkowo musimy pamiętać, aby nigdy nie stosować wspomnianych sprayów bezpośrednio na zwierzęta, a spryskiwać nimi powinniśmy jedynie obszary w ich otoczeniu.

7. Stwórz wahania temperatury, aby zniechęcić nietoperze do miejsca gniazdowania

Nietoperze to zwierzęta, które są przywiązane do stabilnych warunków gniazdowania. Gatunki, które występują w Polsce preferują temperatury między 24-32 stopniami Celsjusza. Każde dłuższe odchylenie od tej granicy ułatwia usuwanie nietoperzy z domu.

Najprostszym sposobem na zmianę panującej temperatury będzie nagrzanie pomieszczenia, w którym zauważyliśmy gniazdujące ssaki.

Aby tego dokonać najłatwiej będzie umieścić na strychu grzejnik elektryczny, którym nagrzejemy całe otoczenie. Należy zwrócić uwagę, aby siły grzewcze były wystarczające do doprowadzenia do temperatury w okolicach 32 stopni.

Musimy również pamiętać o konieczności utrzymywania wysokiej temperatury przez kilka dni, aby ciepło pomogło nam odstraszyć nietoperze. Dlatego zawsze należy kontrolować pracę grzejnika i dbać o ogólne bezpieczeństwo otoczenia.

8. Wykorzystaj proste, błyszczące ozdoby lub folie jako odstraszacze nietoperzy

Większość zwierząt, a tym bardziej nietoperze, nie przepada za błyskami i jasnym światłem. Wszystkie, szczególnie nieregularne, odblaski powodują, że zwierzęta stają się zdezorientowane, a następnie niespokojne i nadmiernie czujne, wyczekując nagłego nadejścia drapieżnika, przez co nie mogą spokojnie odpoczywać. 

Bardzo dobrym sposobem, aby pozbyć się nietoperzy będzie więc wykorzystanie właściwości folii aluminiowej, ozdób świątecznych czy niewielkich lusterek. Ich odblaskowa powierzchnia i nieregularne trzaski mogą stanowić skuteczny dobry sposób na zniechęcenie i pozbycie się nietoperzy z aktualnego miejsca gniazdowania. Dodatkowo lusterka możemy dodatkowo rozmieścić w taki sposób, aby w ciągu dnia odbijały promienie słoneczne bezpośrednio w miejsce, w którym śpią nietoperze.

9. Zastosuj jasne, migające światła

Nietoperze są najbardziej aktywne w nocy, kiedy to żerują na latających insektach. Jak już wspominaliśmy wcześniej, w ciągu jednej nocy jeden osobnik potrafi wyłapać nawet kilka tysięcy owadów, z tego też powodu nie trudno wyobrazić sobie ilość wysiłku, którą musi on poświęcić dla pełnego nasycenia. Po takiej nocy nietoperze potrzebują snu i odpowiedniego odpoczynku w swoim zaciemnionym i wolnym od promieni słonecznych gnieździe. Właśnie ten element możemy zmienić, aby skutecznie zniechęcić nietoperze do ich aktualnego miejsca gniazdowania.

Zaraz po zmierzchu, kiedy latający goście opuszczą swoje schronienie, możemy tuż pod miejscem ich gniazdowania umieścić mocne światło (najlepiej z reflektora stroboskopowego lub dowolnej mocniejszej latarki z trybem migania) skierowane bezpośrednio na miejsce ich odpoczynku. Tak przygotowaną pułapkę świetlną należy zostawić na całą noc.

https://allegro.pl/oferta/kulki-naftalinowe-na-mole-szczury-kuny-ptaki-1kg-10733977247

Nietoperze, które wrócą do swojego schronienia po wyczerpującym okresie polowania, nie będą w stanie spokojnie zapaść w sen i odpocząć ze względu na migające światło, przez co będą zmuszone poszukać innego noclegu. Taki zabieg może być konieczny do powtórzenia kilka razy, jednak z czasem powinien całkowicie zniechęcić nietoperze do gniazdowania w aktualnym miejscu.

10. Rozwieś w narażonych miejscach naftalinowe kulki na mole

Kulki na mole, w których naftalina jest główną substancją czynną, to bardzo dobry zapachowy odstraszacz nietoperzy. Cząsteczki naftaliny, które będą unosić się z powietrzem, powinny wywołać niekomfortowe uczucie u tych latających zwierząt, skutecznie zniechęcając je do gniazdowania w aktualnym miejscu.

Kulki na mole z naftaliną są dostępne na Allegro (wystarczy kliknąć w grafikę lub TUTAJ)

Tutaj oczywiście musimy mieć na uwadze, że im większą przestrzeń potrzebujemy pokryć zapachem naftaliny, tym więcej tego typu kulek będzie nam potrzebne. Na każdy metr kwadratowy przestrzeni będziemy potrzebować 1g aktywnej naftaliny. Dodatkowo powinniśmy pamiętać, żeby tego typu zapachowy odstraszacz trzymać z dala od dzieci i innych członków rodziny, więc powinniśmy ją stosować tylko w rzadko uczęszczanych pomieszczeniach, podwieszając kulki najlepiej przy samym suficie.

UWAGA OD REDAKCJI:

Kulki z naftaliny są dobrym sposobem, aby tymczasowo odstraszyć nietoperze. Musimy jednak pamiętać, że w momencie, kiedy zapach i jej cząsteczki się rozproszą, nasi nocni intruzi najprawdopodobniej wrócą do wcześniejszego schronienia. Dlatego zaraz po ich odstraszeniu, powinniśmy zabezpieczyć wszystkie możliwe szczeliny wlotowe.

---

Co zrobić, jeżeli zauważyłem, że nietoperze zimują w moim domu w środku zimy?

W takim przypadku musimy zostawić nietoperze w spokoju do okresu naturalnego wybudzenia i dopiero wtedy możemy podjąć kroki, które zabezpieczą naszą posiadłość przed przyszłym gniazdowaniem.

Nietoperze są zwierzętami, które cały okres od wiosny do lata żerują, aby odłożyć odpowiednią ilość tłuszczu potrzebną na zimową hibernację. Naszym obowiązkiem jest pozostawienie zwierząt bez ingerowania w ich otoczenie, ponieważ jakiekolwiek próby ich wybudzenia, mogą spowodować nadmierny wydatek energetyczny i drastycznie ograniczyć szansę na przeżycie.

Jednak nie musimy się obawiać – w okresie zimowym, ssaki te są praktycznie całkowicie otępiałe i nie żerują w środku nocy, dlatego istnieje ogromna szansa, że nawet nie spostrzeżemy ich obecności.