Chociaż węże kojarzą się z australijskimi filmami, to również w Polsce mamy kilka gatunków tych gadów, które mogą nas niepokoić w naszym ogrodzie czy domu. Niestety te same rzeczy, które sprawiają, że nasz ogród jest przyjemnym miejscem dla nas (cień, ładne zagospodarowanie przestrzeni i odrobina wody), mogą również przyciągać węże.
W tym artykule podzielimy się naszymi najlepszymi poradami, jak pozbyć się węży z działki oraz jak utrzymać nasz ogród wolny od tych gadów przez cały okres ich aktywności.
Spis treści:
- Jakie gatunki węży występują w Polsce?
- Dlaczego węże odwiedzają moją działkę?
- Jak pozbyć się węży i skutecznie odstraszać je z naszego ogrodu?
Spieszysz się? Kliknij tutaj i przejdź od razu do sekcji poświęconej odstraszaniu węży!
Jakie węże występują w Polsce i mogą odwiedzać nasz ogród?
W Polsce występują cztery gatunki węży, które możemy spotkać na naszej działce:
- Żmija zygzakowata – jedyny jadowity wąż w Polsce, który może być groźny dla człowieka. Jej jad może powodować silne bóle, obrzęki, a w skrajnych przypadkach nawet zgon. Występuje głównie w lasach i na łąkach. Mimo że żmija jest jadowita, zazwyczaj unika człowieka, atakując jedynie w sytuacjach zagrożenia.
- Zaskroniec zwyczajny – najbardziej pospolity i rozpowszechniony wąż w Polsce. Nie jest jadowity, więc nie stanowi zagrożenia dla człowieka. Zwykle można go spotkać na łąkach, w lasach i w pobliżu zbiorników wodnych.
- Wąż Eskulap – największy polski wąż, osiągający nawet 2 metry długości. Nie jest jadowity i nie stanowi zagrożenia dla ludzi. Zamieszkuje głównie tereny zalesione, gdzie poluje na gryzonie i ptaki.
- Gniewosz plamisty – również niejadowity wąż, który nie zagraża człowiekowi. Charakteryzuje się pięknym, plamistym ubarwieniem. Zasiedla różnorodne środowiska, od lasów po tereny skaliste.
Co przyciąga węże do naszej działki czy ogrodu?
Węże mogą odwiedzać nasz teren z różnych powodów – zaczynając od potrzeby schronienia, kończąc na łatwym żerowaniu. Cztery najważniejsze przyczyny zawsze jednak dotyczą podstawowych instynktów tych zwierząt:
- Poszukiwanie schronienia – węże uwielbiają ukrywać się w miejscach, które dają im ochronę przed drapieżnikami. Składowiska drewna, stosy kamieni czy gęste krzewy mogą stanowić doskonałe kryjówki dla tych gadów.
- Łatwy dostęp do pożywienia – obecność gryzoni, ptaków czy płazów w ogrodzie sprawia, że węże mogą znaleźć tu obfite i proste w pozyskaniu źródło pokarmu.
- Wilgotność – wysoka wilgotność tworzy dogodne warunki dla bytowania węży. Stawy, błotniste miejsca czy oczka wodne mogą przyciągać osobniki w poszukiwaniu idealnych miejsc do życia i ukrycia się.
- Źródła ciepła – węże cenią sobie miejsca, w których mogą rozgrzać swoje zimnokrwiste ciała. Nasłonecznione obszary, betonowe ścieżki czy kamienne murki stanowią doskonałe miejsca dla węży do nasycenia się energią słoneczną.
Pomijając bardziej inwazyjne metody, to właśnie eliminacja powyższych czynników jest podstawową metodą walki z nieproszonymi gadami na naszym terenie.
Jak pozbyć się węży z działki i skutecznie je odstraszać?
Węże, choć często niepożądane w naszych ogrodach, są objęte ścisłą ochroną gatunkową. W skrócie oznacza to, że powinniśmy chronić je przed wpływem zewnętrznym i dbać o to, aby nie ingerować w ich naturalne funkcjonowanie.
Niemniej jednak istnieją sprawdzone sposoby, które pozwalają legalnie i skutecznie trzymać węże z dala od naszej posesji. W kolejnych sekcjach przedstawiamy metody, które pomogą Ci odstraszyć te gady, jednocześnie dbając o ich ochronę oraz o bezpieczeństwo.
1. Wykorzystaj profesjonalny odstraszacz węży
Aby efektywnie zabezpieczyć swój ogród przed nieproszonymi gośćmi, w pierwszej kolejności warto skorzystać z profesjonalnego odstraszacza węży. Na rynku dostępne są różne formy odstraszaczy – fizyczne, zapachowe czy elektryczne.
Szczególnie polecamy odstraszacz elektryczny, który emituje dźwięki o zmiennej częstotliwości. Dzięki temu, węże, takie jak żmije, zaskrońce czy padalce, nie są w stanie się do nich przyzwyczaić, a wywoływane wibracje powodują u gadów dyskomfort, skutecznie trzymając większość osobników na odległość.
Alternatywą dla odstraszaczy elektrycznych są granulaty odstraszające węże, które tworzą skuteczną zapachową barierę. Bazują one na naturalnych substancjach odpychających, których węże instynktownie unikają. Wystarczy wysypać granulat wzdłuż granic ogrodu lub w newralgicznych miejscach, aby zabezpieczyć teren i zniechęcić gady do żerowania w obszarze naszej działki.
2. Przeprowadź dodatkowe porządki w swoim ogrodzie
Aby zmniejszyć atrakcyjność ogrodu dla nieproszonych gości, takich jak węże konieczne mogą być nieplanowane porządki. Regularne koszenie trawy, przycinanie krzewów oraz gałęzi sprawiają, że przestrzeń staje się mniej przyjazna dla wszystkich gadów, ponieważ momentalnie tracą one naturalne schronienie i nie mają gdzie się ukryć przed potencjalnym drapieżnikiem.
Ważne jest, aby utrzymywać porządek na swojej posesji. Usuwanie kupek liści, gałęzi czy niepotrzebnych składowisk blachy i drewna opałowego sprawi, że gadom brakuje schronienia i kryjówek. Zastanów się także nad zrezygnowaniem z kompostownika – może on przyciągać zarówno węże, jak i ich ofiary, takie jak gryzonie czy owady, na których gady bardzo chętnie żerują.
Troska o nawet odrobinę nadmiarową czystość na naszej działce sprawia, że teren staje się mniej atrakcyjny dla węży. W rezultacie, prawdopodobieństwo osiedlenia się tych gadów lub żerowania na naszym terenie bardzo mocno się zmniejsza.
Odpowiednie pielęgnowanie ogrodu to proaktywna metoda odstraszania węży, która pozwala na skuteczne zabezpieczenie przestrzeni przed tymi zwierzętami.
3. Posadź rośliny, które skutecznie odstraszają węże
Aby stworzyć naturalną barierę chroniącą nasz ogród, możemy posadzić rośliny, które naturalnie oddziałują na doskonały zmysł węchu węży. Warto rozważyć takie gatunki jak:
- Bylica piołun – jej silny zapach sprawia, że węże trzymają się na dystans. Zawiera absyntynę, substancję o silnym, gorzkim zapachu, który skutecznie odstrasza węże i niektóre owady.
- Por – intensywny aromat tej rośliny sprawia, że gady niechętnie zbliżają się do miejsca, w którym rośnie. Dodatkowo, por może pomóc w odstraszeniu niektórych gryzoni.
- Oregano – zawiera karwakol i tymol, substancje o silnym zapachu, który nie jest atrakcyjny dla gadów. Dodatkowo to doskonała przyprawa, którą możemy wykorzystać w kuchni.
- Czarny bez – zawiera sambunigrinę, która stanowi naturalną barierę dla większości węży mieszkających w Polsce.
- Ruta zwyczajna – intensywny aromat tej rośliny pochodzi od furanokumarin, która oprócz gadów, bardzo dobrze wspomaga odstraszanie kotów.
- Chmiel – opiera swoje działanie na substancji zwanej humulonem. Oprócz tego chmiel to jedna z najmniej wymagających roślin z całej naszej listy.
Posadzenie nawet kilku z powyższych roślin w swoim ogrodzie, pomoże stworzyć naturalną i przyjazną dla środowiska barierę, która zniechęci węże do odwiedzania naszej przestrzeni.
Pamiętaj, że rośliny te mają również inne zalety, takie jak odstraszanie owadów czy gryzoni, dzięki czemu zadbamy nie tylko o odstraszenie nieproszonych gadów, ale i innych gatunków szkodników.
4. Unikaj dużej wilgoci na swoim podwórku
Duża wilgoć na podwórku może stwarzać idealne warunki dla bytowania populacji węży. Wilgotne środowisko, takie jak oczka wodne czy miejsca z gromadzącą się wodą, mogą przyciągać różnorodne, drobne zwierzęta, które stanowią pokarm dla tych gadów. Ponadto wysoki poziom wilgotności sprzyja ukrywaniu się węży, gdyż dostarcza im dogodnych kryjówek i odpowiednie warunki termiczne.
Jeżeli zauważymy nadmierną aktywność węży w naszym ogrodzie, konieczne może być zadbanie o o właściwe odprowadzanie wody oraz nawet rezygnacja z oczka. W ten sposób, utrzymując niższy poziom wilgotności, zmniejszymy szanse na pojawienie się nieproszonych gadów w naszym ogrodzie.
5. Nie zostawiaj resztek jedzenia na zewnątrz
Unikanie pozostawiania resztek jedzenia na zewnątrz jest istotne w procesie odstraszania węży. Karmy dla zwierząt domowych czy odpadki domowe, pozostawione na zewnątrz, przyciągają nie tylko te nieproszone gady, ale także małe ssaki, takie jak gryzonie, które stanowią łakomy kąsek dla węży.
Dbając o czystość swojego podwórka oraz regularnie opróżniając pojemniki z organicznymi odpadami, zmniejszamy ryzyko pojawienia się węży w poszukiwaniu łatwego pożywienia.
6. Wezwij odpowiednie służby, jeżeli nie jesteś pewny gatunku węża
W przypadku zauważenia w ogrodzie węża, którego gatunku nie jesteśmy pewni, warto zgłosić obecność gada odpowiednim służbom. W tym celu możemy skontaktować się z numerem 112 lub poszukać kontaktu do towarzystwa herpetologicznego.
Oczywiście zdarza się, że służby nie zawsze są w stanie natychmiastowo odpowiedzieć na zgłoszenie. W takiej sytuacji, gdy nie mamy pewności co do gatunku napotkanego węża, na przykład czy nie jest to jadowita żmija zygzakowata, powinniśmy zachować wręcz nadmiarową ostrożność.
Najbezpieczniej jest oddalić się z miejsca, w którym zauważyliśmy nieproszonego gościa, aby go nie niepokoić i nie prowokować do ataku. Postępując w ten sposób, unikniemy potencjalnie niebezpiecznej sytuacji i zadbamy również o bezpieczeństwo samego gada.
Najczęściej zadawane pytania przez naszych czytelników
Mimo że węże w Polsce zazwyczaj nie stanowią zagrożenia dla naszego zdrowia, to ich obecność budzi niechęć i strach. Poniżej znajdziesz najczęściej pojawiające się pytania dotyczące tematu gadów, które regularnie zadają nasi czytelnicy:
Czy węże są pod ochroną?
Tak, w Polsce węże są objęte ścisłą ochroną gatunkową. Oznacza to, że powinniśmy dbać o ich bezpieczeństwo i nie ingerować w ich naturalne funkcjonowanie. Dotyczy to zarówno naszego terenu i miejsc takich jak lasy, pola czy łąki.
Czy węże występujące w Polsce są jadowite?
W Polsce występuje tylko jeden gatunek jadowitego węża – żmija zygzakowata. Inne gatunki węży, takie jak zaskroniec zwyczajny, wąż Eskulap czy gniewosz plamisty, są niejadowite i nie stanowią zagrożenia dla ludzi.
Co zrobić, jeżeli zauważę węża w domu?
Jeśli zauważysz węża w domu, zachowaj spokój i nie próbuj go samodzielnie łapać. Odsuń dzieci i zwierzęta od miejsca, w którym znajduje się wąż. Jeśli jesteś pewien, że nie jest to żmija zygzakowata, możesz delikatnie spróbować przesunąć gada na sztywnej desce na zewnątrz. W przeciwnym przypadku zamknij szczelnie pomieszczenie i skontaktuj się z odpowiednimi służbami.
Czy zwierzęta domowe są narażone na atak?
Niestety tak. Żmija zygzakowata, jedyny jadowity wąż w Polsce, może stanowić śmiertelne zagrożenie dla psa, kota czy kur. Jeśli podejrzewasz, że Twoje zwierzę zostało ugryzione przez węża, natychmiast skontaktuj się z weterynarzem.